دانشگاه تهران از بدو تأسيس در 1313 تاکنون به واسطهی داشتن اعضاي هيأت علمي دانشمند، پژوهشگران برتر و استادان زحمتکش و همچنين امکانات آموزشي و آزمايشگاهي، یکی از مهمترين مراکز علمي کشور و دنياست که با جذب دانشآموزان نخبه و برتر و آموزش و هدايت علمي آنها توانسته، دانشآموختگان برجستهای را به جامعهی جهاني معرفي کند تا دنيا از نبوغ علمي و تحقيقاتي آنها بهرهمند شود.
در اين ميان، دانشکدهی فني دانشگاه تهران که به عنوان يکي از شش دانشکدهی اوليهی آن دانشگاه با همت و تلاش پدر فيزيک نوين ايران، پروفسور محمود حسابي راهاندازی شد، با نزديک به ۸۰ سال قدمت، مهد مهندسي کشور و مادر دانشگاههاي صنعتي ايران است و با داشتن پنج آزمايشگاه منحصر به فرد مرتبط با صنعت برق ـ چون آزمايشگاه برق فشار قوي، جريان قوي، آزمايشگاه روشنايي فني، مدل شبکهی انتقال و توليد برق و آزمايشگاه فيزيک الکترومغناطيس ـ بزرگترين مرجع براي انجام مطالعات و آزمايشهاي صنعتي برق کشور مطرح است
دکترحسين محسني، طراح اين آزمايشگاهها و عضو هيأت علمي دانشکدهی مهندسي برق و کامپيوتر پرديس دانشکدههاي فني دانشگاه تهران، يکي از نخبههاي علمي و بينظير دنياست. وی تحصيلاتش را تا پايان دبيرستان در تهران به پايان رساند. سپس براي ادامهی تحصيل به اتريش رفت و تحصيلات خود را تا مقطع دكترا در دانشکدهی صنعتي گراتس اتريش به پايان رساند و حدود پنج سال در شركت اتريشي الين قسمت آزمايشگاه فشار قوي و تحقيقات به كار و فعاليت پرداخت.
سپس در 1355به ايران بازگشت و در دانشكدهی فني دانشگاه تهران شروع به تدريس و كار كرد. با تعطيلي دانشگاه در زمان انقلاب فرهنگي و با توجه به تحصيلات و سابقهی كار، با شركت توانير شروع همكاري نمود و از آن زمان به صورت نيمه وقت با اين شركت و شركتهاي ديگر وابسته به وزارت نيرو در زمينهی فشار قوي همكاري دارد.
استاد محسني مسؤول بزرگترين آزمايشگاه فشار قوي الكتريكي دانشگاهي کشور در شركت توانير با توجه به اهميت ارتباط صنعت با دانشگاه، آزمايشگاهی با زيربناي دو هزار مترمربع در پرديس دو دانشكدهی فني ساخته و به دانشگاه تهران اهدا نموده است. قسمت عمدهی تجهيزات پژوهشي اين آزمايشگاه نيز با كمك شركت توانير خريداري يا به صورت طرح تحقيقاتي ـ پژوهشي ساخته شده است. از جمله فعاليتهاي پژوهشي آزمايشگاه فشار قوی، بررسي حوادث پيش آمده در شبكهی برق كشور است.
علاوه بر آنها، کارهاي تحقيقاتي مهمي در اين آزمايشگاه انجام ميگيرد که طرحهاي زير نمونهاي از فعاليتهاي جاري اين آزمايشگاه است:
ـ طراحي و ساخت مدار آزمون سنتتيک کليدهاي قدرت؛
ـ پژوهش و بررسي علل حوادث در شبکه ايران؛
ـ طراحي و ساخت راکتور يک ميليون ولت با فرکانس متغير؛
ـ طراحي و ساخت ترانسفورماتور فيزشيفتر؛
ـ طراحي و ساخت مدل شبکهی فشار قوي الکتريکي به منظور بررسي حوادث شبکه؛
ـ بررسي رفتار فرکانسي ترانسفورماتورهاي قدرت به منظور يافتن احتمال تغيير شکل سيم پيچ؛
ـ بررسي امکان و انجام آزمون پستهاي گازي با ترانسفورماتور کاسکاد و رزنانس موازي؛
ـ طراحي و ساخت مدار تغذيهی جريان تا 65 کيلوآمپر؛
ـ حل ذرات نانو از فلزات اصيل در آب.
دکترمحسني، بيش از 38 سال در دانشگاه تهران تدریس نموده و هم اكنون غير از تدريس و فعاليت در آزمايشگاه فشار قوي، سرپرست آزمايشگاه روشنايي فني دانشكدهی مهندسي برق و كامپيوتر پرديس دانشكدههاي فني هستند. اين آزمايشگاه با كمك شركت توانير و شركت برق منطقهاي تهران و با تجهيزات مفصلي در زمينهی مسایل علمي روشنايي فعاليت ميكند. در آزمايشگاه روشنايي، پژوهش و اندازهگيريهاي لازم براي افزايش راندمان چراغها و بررسي طول عمر و بازدهي نوري منابع روشنايي لامپهاي كم مصرف انجام میگیرد.
مهمترين علاقهی وی، ايجاد آزمايشگاههاي آموزشي و تخصصي است. بنابراین، علاوه بر آزمايشهاي تخصصي منحصر به فرد در دانشگاههاي ايران، با الهام از دانشگاههاي مهم دنيا مانند هاروارد و ام. آي. تي و برکلي اقدام به ايجاد آزمايشگاه فيزيک الکترومغناطيس نموده و اين آزمايشگاه در حال حاضر در ايران بينظير است.
دكترمحسني استاد تماموقت و نمونهی دانشگاه تهران، پژوهشگر نمونهی سازمان توانير و پژوهشگر نمونهی طرحهاي كاربردي دانشگاه تهران است.
از آثارش میتوان مهندسي فشار قوي الكتريكي پيشرفته (برندهی كتاب سال جمهوري اسلامي ايران در1374 )؛ مباني مهندسي فشار قوي (برندهی جايزهِ گنجينهی دانش وزارت نيرو) و روشهاي مدرن مانيتورينگ ترانسفورماتورها را نام برد كه با دكترابراهيم رحيمپور، مشترك تأليف نمودهاند.
از دكترمحسني بيش از 240 مقاله در نشریات و كنفرانسهاي بينالمللي و به زبانهاي فارسي، انگليسي و آلماني منتشر شده است.
وي همچنين در شركت ايران ترانسفور موفق به ساخت ترانسفورماتور كاسگادسه پلهی 800 هزار ولت و يك دستگاه ترانسفورماتور جريان بالاي 40هزار آمپر شده که اكنون جزو تجهيزات آزمايشگاه فشار قویاند.
از فعالیتهای بينالمللي وی ميتوان از همكاري با دانشگاههاي آخن، اشتوتگارت، گراتس، هانوفر و مونيخ نام برد
از دكترمحسني بيش از 240 مقاله در نشریات و كنفرانسهاي بينالمللي و به زبانهاي فارسي، انگليسي و آلماني منتشر شده است.
وي همچنين در شركت ايران ترانسفور موفق به ساخت ترانسفورماتور كاسگادسه پلهی 800 هزار ولت و يك دستگاه ترانسفورماتور جريان بالاي 40هزار آمپر شده که اكنون جزو تجهيزات آزمايشگاه فشار قویاند.
از فعالیتهای بينالمللي وی ميتوان از همكاري با دانشگاههاي آخن، اشتوتگارت، گراتس، هانوفر و مونيخ نام برد.
استاد محسني همچنين طرحهاي تحقيقاتي بسياري دارند که عبارتاند از:
ـ تشديد در سيمپيچ ترانسفورماتورهاي قدرت (برندهیِ جايزهیِ پژوهشي دانشگاه تهران).
ـ بررسي معاني فيزيكي ماتريس مثلثي كه از تجزيهی ماتريس اندوكتانس حاصل می شود.
ـ اندازهگيري و بازشناسي پالسهاي تخليهی جزئي (برندهی جايزهیِ پژوهشي كاربردي دانشگاه تهران).
ـ ميدان الكتريكي الكترودهاي سوزن صفحه و ولتاژ شروع تخليهِی جزئی.
و چند طرح ديگر.
اين استاد برجستهِی علم و اخلاق، سخنان نغز و گوهرباری دارد که در ذهن استادان، دانشجويان، فرهيختگان و تلاشگران صنعت برق کشور و دنيا نقش بسته و سرلوحهی کار نخبگان دنيا قرارگرفته است:
ـ استاد دانشگاه بايد براي جامعهی خود و جامعهی جهاني فعاليت كند. در زمينه هاي فني و شايد در بسياري از زمينههاي ديگر اين امكان وجود دارد كه استاد با انجام فعاليتهاي علمی ـ پژوهشي درآمدهايي ايجاد كند.
ـ تدريس زياد براي استاد سم است و او را از خلاقيت و پژوهش باز میدارد. فعاليت استادان هم بايد در مرحلهی اول پژوهش با سطح علمي بالا باشد و استاد ضمن گسترش دانش خود، دانشجويانش را با مسایلي آشنا كند كه در آينده، در جامعه با آنها درگير میشود. همچنين راهحلهاي مناسبي براي حل مسایل و مشكلات جامعه پيدا كند تا آن دانشجويان در آينده پيشرو و موتور محركهی جامعه باشند.
ـ در دانشگاههاي مهم دنيا تا95 درصد درآمد پژوهشي استاد و مؤسسات وابسته به دانشگاه از فعاليتهاي پژوهشي براي شركتها و ارگانهاي مختلف تأمين میشود و ما كه مقلد دانشگاههاي پيشرفته هستيم، بايد اين نكته را در نظر داشته باشيم؛ يعني، دانشگاههاي ما هم بايد فعاليت روزافزون داشته باشند. نشانهی اين فعاليت علاوه بر تأليف كتاب و نگارش مقالههای علمي چاپ شده در نشریات معتبر، ميزان درآمد آزمايشگاه از محل فعاليتهاي پژوهشي براي جامعه است.
ـ در حالیكه جامعهی ما نياز بيشتري براي جذب فارغالتحصيلها با مهارتهاي خاص دارد، تكيهی دانشگاه نيز بايد در مرحلهی اول تقويت اين گرايشها و مهارتها باشد. نشانهی اين نياز، فعاليت پژوهشي درآمدزاست. چنين فارغالتحصيلي نه فقط به راحتي كار پيدا میكند، بلكه خود كارآفرين هم خواهد بود.
ـ دانشگاه مرکز فعال كردن افراد و خارج كردن آنها از بیتفاوتي و يكنواختي است.
ـ توصيهی استاد به دانشجو بازديدهاي علمي در زمينهی تخصصي است و اين بازديدها از این نظر اهميت داردکه مطالب ياد گرفته را بهتر درک میکنند، با شغل مانوس ميشوند و مهمتر اينکه آموزش با پژوهش همراه ميشود.
ـ آموزش بايد همراه با آزمايش باشد. در اين صورت يادگيري دانشجو راحت و همراه با تفنن خواهد بود و از اشتباه جلوگيري ميشود.