«سعيد شعاري نژاد» مؤسس شرکت اترک انرژي، مدرس سابق دانشگـاه علم و صنعت ايـران و بنيان گذار کارخـانه ساخت رله هاي حفاظتي است
افسر عباسزاده
دنیای پردازش آنلاین: سال 1330 بود که مژده تولد اولين فرزند به استاد روانشناس وقت تبريز، زنده یاد «علي اکبر شعاري نژاد» داده شد.
تربيت فرزند توأم شد با حضور در جلسات قرآن، سخنرانى ها و تورهاى گردشگرى که استاد در تعطيلات هفتگى با شاگردانش برگزار مي کرد.
کودک خوش اقبال از سال ١٣٣٩ باتشويق پدر در كمك به ویرایش كتاب های روانشناسى رشد، غير مستقيم با مفاهيم روانشناسى آشنا شد.
با تشويق پدر در تابستان سال 1340 به خلاصه نويسى كتاب «داستان و دوستان» نوشته مرحوم «دكتر غلامحسين ساعدى» كه از شاگردان استاد بودند، با نحوه نگارش، نويسندگي و درك بيان آشنا شدند.
خانواده شعاري نژاد در سال ١٣٤٤ به تهران مهاجرت و با توجه به علاقه شديد سعيد او را در رشته رياضي و در دبيرستان خوارزمي ثبت نام کردند.
وی از محضر اساتيد بنام همچون زنده يادان شيخ بهايى، حريرچى، رجبى، رادمنش، مسعودى، شهريارى و مصلحى بهره ها برد.
سعيد شعاري نژاد در سال ١٣٤٥ موفق شد ترجمه اولين مقاله خود تحت عنوان «تئورى حد» را انجام و آنرا در مجله «رياضيان يكان» با مدیریت زنده ياد استاد مصلحي، و در تداوم آن مقالاتى در مورد «تبديل لاپلاس» و «هندسه سه بعدى» را ترجمه و در مجله مذکور به چاپ برساند.
علاقه شديد به رياضيات باعث شد که وی در كنكور سراسرى تنها رشته برق را انتخاب کند و در سال ١٣٥٠ وارد رشته قدرت (الكتروتكنيك ) دانشگاه علم و صنعت ايران شد.
مهندس شعاري نژاد یک سال پیش از آنکه تحصيلات خود را در دانشگاه تکميل کند با حمايت مرحوم دكتر «پيروزان» و تشويق دكتر «خاكزار» و اساتيدی ازجمله مرحوم «كاظم انصارى»، مهندس «مسعود سلطانى» و دكتر «افشار» اولين كتاب فروشى را در دانشگاه تأسيس كرد.
شعاري نژاد در سال ١٣٥٤ از دانشگاه فارغ التحصيل شده و به دوره خدمت نظام وظيفه اعزام شد و در حين گذراندن دوره نظام وظيفه در اداره مهندسى نيروى هوايى موفق به ترجمه كتاب A Textbook Of Electrical Technology نوشته «بى ال تراژا» شد.
البته وی طي سال هاي ١٣٥٦ تمام شش جلد کتاب مذکور را در حدود سه هزار صفحه چاپى ترجمه و منتشر کرد.
اين کار ارزشمند ترجمه تحت الفظى نبود بلکه در واقع به زبان فنى مرسوم و جارى با استفاده از شيوه «درك و بيان» (comprehension) ترجمه و به تحرير درآمده بود.
با توجه به شيوه ترجمه، درک مفاهيم اين کتاب ها براي عموم استفاده کنندگان آسان بوده و سال هاست که به عنوان کتاب مرجع دانشجويان در اکثر دانشگاه هاي کشور تدريس مي شود.
شعاري نژاد از سال 1396 شروع به تجديد نظر جلد (3) تحت عنوان«ماشين هاى DC» و جلد(4) تحت عنوان «ماشين هاى AC» كرده که جلد سه مجموعه مذکور در مراحل ويرايش نهايي جهت چاپ قرار دارد.
تلاش علمي توأم با کار تخصصي وی پس از پايان خدمت سربازى در شركت هاى مهندسين مشاور به عنوان طراح، مدير برق و نگهدارى و تعميرات برق، مكانيك و ساختمان ايران اير(هما) ادامه یافت.
در اين دوران موفق به آشنايى با استانداردهاى هواپيماهاي بويينگ شد که به گفته خود استاد در نحوه ی نگرش و برخورد با مسايل فنى زندگى حرفه اى بسيار تأثيرگذار بوه است.
ادامه خدمات علمي و فني ايشان به عنوان مهندس ارشد و مديريت بخش برق پروژه هاى نفتى، صنايع سنگين، پست هاى انتقال و… توأم شد باهمكارى ايشان با شركت هاى خارجى و آموختن نحوه ی مديريت پروژه هاى آن ها در شرکت مهندسان مشاور سازه.
ضمن آنکه پس از بازگشايى دانشگاه ها، با دعوت رياست وقت دانشگاه علم و صنعت ايران به مدت ٨ سال به صورت پاره وقت تدريس دروس تخصصى كه امروزه اين درس ها را «سيستم هاى قدرت ١ و ٢ مى نامند بر عهده داشتند و پروژه هاى نهايي براي فارغ التحصيلى دانشجويان را نيز در كنار وظایف جارى در شرکت هما و مهندسان مشاور سازه هدايت کرد.
در سال ١٣٦٠ جلد اول كتاب كاربردى جهت مهندسين مشاور و دفاتر فنى تحت عنوان «تكنولوژى مهندسى برق» را تأليف و منتشر كرد كه حاوى محاسبات اتصال كوتاه، طراحى پست، تابلو و غيره بود.
خلاقيت و اشتياق و علاقه به کار حرفه اي در مهندسي برق باعث شد که وی در سال ١٣٧٢ تصميم به تأسيس شرکت «اترك انرژى» به عنوان يكپارچه ساز (System Integrator) با استفاده از تكنولوژى هاى روز جهان به ويژه امريكاى شمالى بگيرد که مربوط به كنترل كيفيت برق/ توان، حفاظت و كنترل و اتوماسيون جهت حل مشكلات بخش برق تأسيسات صنايع سنگين و صنعت برق بود.
سنگيني کارها و اداره شرکت باعث نشد که او از پژوهش هاي علمي دست بردارد بنابراين در سال ١٣٨٢ موفق شد كتاب «حفاظت ميكروپرسسورى موتورها» را تأليف و منتشر کند.
عشق به صنعت کشور و دل نگراني مهندس شعاري نژاد از وابستگي صنعت کشور به تجهيزات حفاظتي باعث شد که علي رغم مشکلات زياد درسال ١٣٩٥ وی تصميم به راه اندازي کارخانه ساخت «رله هاى ديجيتال/ ميكروپروسسورى» در داخل کشور و تحت ليسانس يک برند و شرکت معتبر بين المللي بگيرد.
چرا که حساسيت بسيار بالاى حفاظت در شبكه هاى انتقال و صنايع سنگين و نقش حدود بيش از ٩٥ درصدى آن ها در مقايسه با قيمت كمتر از ٥ درصدى آن ها در پست هاى انتقال، نيروگاه ها، صنايع نفت و گاز و پتروشيمى و به صورت كلى صنايع سنگين، ایجاب می کند كه شيوه مرسوم «مهندسى معكوس» و يا «سعى و خطا» در طراحى و ساخت رله ها به دليل ضربه هاى بسيار سنگينى كه به سرمايه هاى ملى مى زند مورد استفاده قرار نگیرد.
بنابراين پس از مطالعه و تماس با برندهاى غير چينى و فقط اروپايى و امريكاى شمالى در کنار تجربه ٢٧ ساله كار با رله هاى شرکت جنرال الكتريك و آنچه كه طى ادامه تحصيلات خود از سال ٢٠٠٠ در دانشگاه كالگرى کشور كانادا در رشته International Marketing Management آموخته بود، به اين جمع بندى رسيدكه در برندهايى همچون «جى يى، اب ب، زيمنس و اشنايدر» ، «رله» نقشی بسيار جزيى درکسب درآمد آن شركت ها دارد.
به طور مثال چون تنها ٦٠ ميليون دلار از درآمد ١٧٠ ميليارد دلاری جى يى در سال ٢٠١٧ از فروش رله بوده است، لذا حاضر نمى شوند ليسانسی در این خصوص واگذار کنند چون درآمدى براى آن ها ندارد.
به همين دليل تنها به دنبال شركت هايى رفتند كه كارشان انحصاراً طراحى و ساخت رله بود و به ويژه برايشان مهم بود كه آن ها رله هاى الكترومغناطيسى هم طراحى و ساخته باشند، زيرا طراحان و سازندگان رله هاى الكترومغناطيسى عمق حفاظت را بهتر از سازندگان رله هاى ديجيتال مى دانند كه عمدتاً روى الگورتيم ها تمركز مى كنند تا عمق حفاظت.
در اين راستا و پس از مطالعه و بازديد از شركت هایى با ويژگى هاى فوق، روى شركت Protecta کشور مجارستان تمركز نموده و با توجه به تجربه طراحى و ساخت رله هاى الكترومغناطيسى که از سال ١٩٤٨ (يعنى بيش از ٧٢ سال سابقه فقط طراحى و ساخت رله)، بعداً رله هاى الكترونيكى و از سال ١٩٩٠ رله هاى ديجيتال يا ميكروپروسسورى و رفرنس هاى بسيار زياد در اروپاي غربى و شرقى و حتى نيروگاه هاى اتمى تا سطح ولتاژ ٧٥٠ كيلو ولت، با آن ها به توافق رسيدند كه تحت ليسانس شرکت مذکور، كليه رله ها را با گارانتى ١٠ ساله در منطقه آزار ارس شهر جلفا براى كل منطقه خاورميانه، آفريقاى شمالى، كليه كشورهاى همجوار ايران و كشورهاى يوروآسيا سرمايه گذارى كنند.
اين قدم بسيار دشوار براى اولين بار در ايران برداشته شد و آبان ماه سال 1398 بود که زحمات استاد خستگي ناپذير با افتتاح کارخانه « اترك انرژى گستر ارس» به بار نشست.
تلاشگر خلاق و کارآفرين خوش اخلاق، تمام کارکنان دو شرکت «اترك انرژى» و «اترك انرژى گستر ارس» را بدون استثنا و مستقل از سمت آن ها كه بيش از يكسال از همكارى با يکي از اين دو شركت را داشتند در كارخانه سهامدار كردند تا با همدلي و تلاشي مضاعف در جهت پيشرفت كارخانه تلاش كنند و براي نسل هاى آينده برجا و استوار نگهدارند.
هدف مهندس شعاري نژاد رشد مداوم شرکت است و بر همین اساس شعار اصلى شركت را «هدف ما حل مسأله است» برگزیده است.
وی اذعان دارد که با توجه به علاقه و نيز اجراى وصيت مرحوم پدرشان:
« اگر نوشتن را زمين بگذارى من شما را نخواهم بخشيد!» و اينكه:
«زندگى سراسر يادگيرى است و يادگيرى سراسر زندگى»، پژوهش و نوشتن كتاب و ارايه ی مقاله به زبان فارسى و انگليسى را هرگز ترک نکرده است.
بنابراين پس از گذشت بيش از ٤٢ سال از انتشار کتاب «تکنولوژي برق»، شروع به تجديد نظر در دو جلد ٣ و ٤ به ترتيب (ماشين هاى DC و AC) كرده كه به زودى چاپ خواهد شد.
منبع: ماهنامه دنیای پردازش
