دیتر زتچه که با نام دکتر زی نیز شناخته میشود، رییس هیأت مدیرهی شرکت خودروسازی مرسدس بنز است. او همچنین بهعنوان مدیر شرکت دایملر ایجی مشغول به کار است. تغییراتی که او در سیستم مدیریتی مرسدس بنز ایجاد کرد، به دوران رکود این شرکت پایان داد و باعث سوددهی مجدد آن شد
دیتر زتچه که با نام دکتر زی نیز شناخته میشود، رییس هیأت مدیرهی شرکت خودروسازی مرسدس بنز است. او همچنین بهعنوان مدیر شرکت دایملر ایجی مشغول به کار است. تغییراتی که او در سیستم مدیریتی مرسدس بنز ایجاد کرد، به دوران رکود این شرکت پایان داد و باعث سوددهی مجدد آن شد.
زتچه متولد پنجم می سال ۱۹۵۳ در ترکیه است. پدر او مهندس ساخت و ساز بود که در آن سال برای پروژهی ساخت سد در ترکیه اقامت داشت. خانوادهی زتچه در سال ۱۹۵۶ به آلمان بازگشتند. دیتر زتچه در شهر اوبراورزل در نزدیکی فرانکفورت به مدرسه رفت. او در سال ۱۹۷۱ وارد دانشگاه کارلسروهه شد و در سال ۱۹۷۶ در رشتهی مهندسی برق از آنجا فارغالتحصیل شد. زتچه تحصیلات خود را ادامه داد و در سال ۱۹۸۲ در مقطع دکترا از دانشگاه پدربرن فارغالتحصیل شد.
علاوه بر دانش فنی، زتچه به زبانهای متعددی از جمله فرانسه، لاتین، انگلیسی، اسپانیایی و پرتغالی مسلط است.
زتچه در سال ۱۹۷۶ به استخدام دپارتمان شرکت دایملر-بنز درآمد. او در سال ۱۹۸۱ بهعنوان معاون مدیریت بخش توسعه مشغول به کار شد و در سال ۱۹۸۲ با جیزل زتچه ازدواج کرد و هنوز با او زندگی میکند.
مسؤولیت بعدی او در سال ۱۹۸۶ اعطا شد و دیتر بهعنوان مسؤول توسعهی بخش بینالمللی دایملر-بنز مشغول به کار شد. او در سال ۱۹۸۷ به برزیل رفت و مدیر دپارتمان توسعهی مرسدس بنز در این کشور شد. مسؤولیت دیگر او در این شرکت جدید، مهندس ارشد بود. زتچه در سال ۱۹۸۸ به عضویت هیأت مدیرهی واحد برزیل مرسدس بنز درآمد و یک سال بعد، مدیر بخش آرژنتین این شرکت شد.
او پلههای ترقی را بهمرور طی کرد و در سال ۱۹۹۸ عضو هیأت مدیرهی شرکت دایملر-کرایسلر شد و از میانهی سال ۲۰۰۰ تا ۳۱ دسامبر ۲۰۰۵ بهعنوان مدیرعامل گروه کرایسلر مشغول به فعالیت بود.
از ابتدای سال ۲۰۰۶، زتچه بهعنوان مدیر گروه دایملر-کرایلسر (امروزه با نام دایملر ایجی شناخته میشود) جایگزین یورگن شرمپ شد.
جایگاه او بهعنوان مدیرعامل گروه کرایسلر نیز به توماس دابلیو.لاسوردا جایگزین رسید.
زتچه یکی از تأثیرگذارترین افراد در ادغام شرکتهای دایملر و کرایسلر بود که با اجرای آن در سال ۲۰۰۷، شرکت جدید Daimler AG را تأسیس کرد.
این مدیر جدید در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ با چالشهای متعددی روبرو شد.
کاهش سوددهی شرکت، کاهش فروش در چین و فشار از طرف اتحادیهی کارگری، باعث شد قرارداد او بهجای پنج سال، به مدت سه سال تمدید شود.
البته زتچه در سال ۲۰۱۴ حقوق و مزایای مناسبی معادل 4/14 میلیون دلار دریافت کرد و در لیست مدیران حقوقبگیر آلمان در رتبهی دوم قرار گرفت. پس از اینکه شرکت تحت مدیریت او در سال ۲۰۱۵ رکورد فروش خود را شکست، قرارداد زتچه تا سال ۲۰۱۹ تمدید شد.
مدیرعامل دایمر پس از تأسیس شرکت جدید، ایدههای مفیدی در بخش محصولات ارایه کرد و به اجرا رساند. ایدههای انقلابی او در خودروهای دایملر، تجربهی رانندگی با محصولات این شرکت را دچار تحولات عظیمی کرد.
در سال ۱۹۸۶ دیتر بهعنوان مسؤول توسعهی بخش بینالمللی دایملر-بنز مشغول به کار شد. او در سال ۱۹۸۷ به برزیل رفت و مدیر دپارتمان توسعهی مرسدس بنز در این کشور شد. مسؤولیت دیگر او در این شرکت جدید، مهندس ارشد بود. زتچه در سال ۱۹۸۸ به عضویت هیأت مدیرهی واحد برزیل مرسدس بنز درآمد و یک سال بعد، مدیر بخش آرژنتین این شرکت شد. او پلههای ترقی را بهمرور طی کرد و در سال ۱۹۹۸ عضو هیأت مدیرهی شرکت دایملر-کرایسلر شد و از میانهی سال ۲۰۰۰ تا ۳۱ دسامبر ۲۰۰۵ بهعنوان مدیرعامل گروه کرایسلر مشغول به فعالیت بود
یکی از ایدههای انقلابی او، سیستم Forward-Thinking بود که ارتباط راننده با اتومبیل را بهصورت مجازی گسترش میداد.
دیتر زتچه به خاطر تغییرات اساسی که در ساختار مرسدس بنز ایجاد کرده، مشهور است. مرسدس بنز حدود یک دهه با مشکلات کیفیت محصولات تولیدی و رضایت مشتریان دست به گریبان بود تا اینکه زتچه توانست این مسیر را تغییر دهد.
دیتر زتچه در سال ۲۰۰۶ توسط مجلهی تایم در لیست ۱۰۰ فرد تأثیرگذار قرار گرفت.
از آخرین فعالیتهای نوآورانهی زتچه در مرسدس بنز میتوان به طرح استفاده از هیدروژن در خودرو و دیگر فناوریهای مدرن اشاره کرد.
در تعریف کلی میتوان زتچه را مدیری نامید که با وجود سن نسبتاً زیاد، انعطافپذیری بالایی در برابر طرحهای نوآورانه دارد و مانند یک مدیر جوان، شرکتهای تحت امرش را برای پیشرفت روزافزون هدایت میکند.
کمپین سؤال از دکتر زی
در تاریخ ۳۰ ژوئن سال ۲۰۰۶، گروه کرایسلر از کمپینی با نام «از دکتر زی بپرسید» (Ask Dr.Z) رونمایی کرد که دیتر زتچه بهعنوان شخصیت اصلی تبلیغاتی و سخنگوی آن فعالیت میکرد.
این کمپین در ابعاد بسیار بزرگ راهاندازی شد و حتی انیمیشن دکتر زی نیز در وبسایت گروه رونمایی شد. هدف از ایجاد کمپین، اهمیت دادن به حقوق مشتریان تمامی محصولات کرایسلر، جیپ و دوج بود.
البته این کمپین چند ماه بعد به خاطر کاهش فروش شرکت متوقف شد.
منتقدان در مورد این کمپین عنوان میکنند که استفاده از دیتر زتچه بهعنوان شخصیت کمدی تبلیغات تلویزیونی، تصمیم اشتباهی بوده است.
مؤسسهی تحقیقات بازاریابی CNW در گزارشی به این نکته اشاره کرد که اکثر افراد تصور میکردند شخصیت دکتر زی واقعی نیست و توجهی به متون تبلیغاتی او نداشتند.
اغلب افراد در درک لهجهی آلمانی او با مشکل مواجه بودهاند.
به هر حال این کمپین نمونهای از برنامهریزیهای اشتباه دپارتمان بازاریابی یک شرکت بزرگ است.
فعالیتهای متفرقه
دیتر زتچه علاوه بر فعالیت در صنعت خودروسازی، در هیأت مشاوره دویچه بانک نیز مشغول به کار است. شرکت تأمین انرژی RWE از دیگر شرکتهایی است که زتچه در آن فعالیت دارد. حوزهی فعالیت او در این شرکت، عضویت هیأت نظارت است.
زتچه در سازمانهای غیر انتفاعی مختلفی نیز مشغول به کار است.
انجمنهای خودروسازی و صنعتی آلمانی و اروپایی، مراکز آموزش عالی مدیریت و فناوری، نهاد بروکینگز در امریکا و مؤسسهی غیر انتفاعی «فرهنگ تغییر» در ترکیه، از سازمانهایی هستند که زتچه بهعنوان عضو هیأت مدیرهی آن ها شناخته میشود.
زتچه در سال ۲۰۰۸ از طرف رسانههای آلمانی بهعنوان کارآفرین برتر سال انتخاب شد. جایزهی Eurostar و جایزهی رهبری AICGS نیز در سال ۲۰۱۵ به او اهدا شده است. زتچه در کنار فعالیتهای مدیریتی، مقالات تحلیلی و آموزشی متنوعی در وبسایت شرکتش و همچنین پروفایل لینکدین خود منتشر میکند.
این مقالهها در حوزههای طراحی خودرو، مدیریت و نوآوریهای جدید تألیف و منتشر میشوند. دیتر زتچه یک بار در جریان مرگ یک مهندس شرکت، به قتل غیر عمد متهم شد. این مهندس در جریان تست رانندگی سرعت که یک کارآموز آن را هدایت میکرد دچار سانحه شد. البته این اتهام هیچگاه اثبات نشد.
برنامه های دیتر زتچه برای بهبود جایگاه مرسدس بنز « دیتر زتچه» مدیر اجرایی گروه خودروسازی دایملر در سال 2011 میلادی و درحالی که توسط افتخارات و کارنامه درخشان و 125 ساله مرسدس بنز احاطه شده بود روی سِن رفت و درحالی که لباسی نه چندان رسمی پوشیده بود سعی کرد با بیان شعار بنیانگذار این خودروساز مشهور آلمانی یعنی «گوتلیب دایملر» مبنی بر اینکه «یا بهترین یا هیچ» توجه حضار را به آینده گروه خودروسازی دایملر و برنامه های آن جلب کند.
پس از آن مشخص شد که آقای زتچه برنامه های گسترده ای برای بهبود جایگاه برند مرسدس بنز در بازارهای جهانی دارد؛ این برنامه ریزی ها در شرایطی صورت می پذیرفت که چهره مرسدس بنز در جهان اندکی مخدوش شده و بخش قابل توجهی از بازار خودروهای لوکس را به رقیب دیرینه و قدرتمند خود BMW واگذار کرده بود و شرکت خودروسازی آئودی نیز که امروزه از زیرمجموعه های گروه صنعتی فولکس واگن محسوب می شود در حال بردن گوی سبقت از این برند اصیل آلمانی بود.
اما پنج سال پس از روی کار آمدن «دیتر زتچه» بخش تولید خودروهای لوکس و پرچم دار گروه خودروسازی دایملر دوباره متولد شد و در نتیجه آن شرکت مرسدس بنز موفق شد در سال 2016 میلادی با افزایش قابل توجه تولید و فروش خود، رتبه نخست بازار خودروهای لوکس جهان را پس از نزدیک به یک دهه از شرکت BMW بازپس گرفته و به تنهایی بر صدر جدول تکیه زند.
پنج سال پس از روی کار آمدن «دیتر زتچه» بخش تولید خودروهای لوکس و پرچم دار گروه خودروسازی دایملر دوباره متولد شد و در نتیجه آن شرکت مرسدس بنز موفق شد در سال 2016 میلادی با افزایش قابل توجه تولید و فروش خود، رتبه نخست بازار خودروهای لوکس جهان را پس از نزدیک به یک دهه از شرکت BMW بازپس گرفته و به تنهایی بر صدر جدول تکیه زند
کارشناسان و تحلیلگران معتقدند طراحی و تولید مدل هایی نظیر «GLA» که یک خودروی SUV جمع و جور محسوب می شود و همچنین عرضه ی مدل های جدید سری S به بازارهای جهانی از جمله دلایل اصلی تفوق و برتری مرسدس بنز بر رقبای خویش است. در راستای بهبود جایگاه مرسدس بنز، مدیر اجرایی دایملر که خود این تغییرات مثبت را طراحی و مدیریت کرده بود نیز امروزه از جایگاه رفیع و ممتازی در صنعت خودروی جهان برخوردار است.
این در شرایطی است که در سال 2011 میلادی کمتر کسی زتچه 63 ساله را با آن کت آبی رنگ، شلوار جین و کتانی اش جدی می گرفت، اما وی این روزها با پوشش منحصر به فرد و مدیریت موفق خود در گروه خودروسازی دایملر چشم رقبا را خیره کرده است.
بسیاری معتقدند موفقیت زتچه در احیای مرسدس بنز و افزایش قابل توجه فروش این شرکت، در یک دهه گذشته او را به یک برند غیررسمی در صنعت خودروسازی بدل کرده است. لهجه غلیظ آلمانی به هنگام صحبت به زبان انگلیسی، شوخ طبعی وی و حضور مستمر او در آگهی های تبلیغاتی تا حد زیادی تصور معمول از مدیر اجرایی یک برند محبوب و مشهور خودروسازی را تغییر داده است.
بسیاری از تحلیلگران و فعالان حوزه صنعت خودروسازی بر این عقیده اند که تبدیل مدیر بازاریابی یک شرکت خودروسازی آلمانی به شخصیتی مناسب برای فرآیند بازاریابی اگرچه در میان خودروسازان آلمانی روش مرسومی نیست اما سبب بهبود وجهه برند مرسدس بنز در سراسر جهان شده است.
به دلیل ساکت کردن منتقدان با عملکرد فوق العاده و بی نقص در بازپس گیری رتبه ی نخست تولید خودروهای لوکس از دیگر خودروساز لوکس آلمانی یعنی شرکت BMW، سال 2016 میلادی برای مدیر اجرایی گروه خودروسازی دایملر سال بسیار خوب و به یادماندنی بود.
گفتنی است که دستیابی به رتبه نخست هدف نهایی آقای زتچه نبوده و وی قصد دارد تا وارد شدن به بازار خودروهای برقی و عرضه گسترده این قبیل خودروها بخش قابل توجهی از بازار را به مرسدس بنز اختصاص داده و کماکان برتری شرکت متبوع خود بر سایر رقبا را حفظ کند، چرا که وی قصد دارد پیش از اتمام مدت قرارداد خود با گروه خودروسازی دایملر در سال 2019 همچنان برند مرسدس بنز را در صدر جدول تولیدکنندگان خودروهای لوکس حفظ کند
گفتنی است که دستیابی به رتبه نخست هدف نهایی آقای زتچه نبوده و وی قصد دارد تا وارد شدن به بازار خودروهای برقی و عرضه گسترده این قبیل خودروها بخش قابل توجهی از بازار را به مرسدس بنز اختصاص داده و کماکان برتری شرکت متبوع خود بر سایر رقبا را حفظ کند، چرا که وی قصد دارد پیش از اتمام مدت قرارداد خود با گروه خودروسازی دایملر در سال 2019 همچنان برند مرسدس بنز را در صدر جدول تولیدکنندگان خودروهای لوکس حفظ کند.
«دیتر زتچه» پیش از این و در پاسخ به پرسش مجله خودروسازی اروپا در رابطه با پنج فاکتور اصلی در موفقیت مرسدس بنز گفت:
«من فکر می کنم سه عنصر اصلی و اساسی برای موفقیت عبارتند از طراحی، تنوع در سبد محصولات و درک بهتر و وسیع تر از بازار خودروی چین که با در نظر گرفتن این موارد موفق شدیم برند مرسدس بنز را به جایگاه اصلی خود بازگردانیم.»
امروزه به جرات می توان گفت که تغییر و تحول رخ داده در مرسدس بنز و موفقیت این برند محبوب آلمانی بسیار فراتر از آن چیزی است که «دیتر زتچه» در سال 2011 میلادی در رؤیای آن بود. کنار زدن BMW به عنوان برترین خودروساز لوکس جهان پس از سال ها آن هم چهار سال زودتر از برنامه ریزی های صورت گرفته بدون شک دستاورد بسیار بزرگی است که «دیتر زتچه» می تواند تا سال ها به عنوان یک مدیر اجرایی در صنعت خودروسازی جهان به آن ببالد.
با این وجود و به رغم تمام زحمات و برنامه ریزی های مدیر اجرایی گروه خودروسازی دایملر، برخی معتقدند که تنها ایجاد تحول در نظام طراحی محصولات مرسدس بنز عامل برتری آن نبوده و مشکلات رقبای این شرکت در بازار نیز از جمله دلایلی است که سبب دستیابی مرسدس به اهداف خود آن هم چهار سال پیش تر از زمان مشخص شده است.