انواع لامپ روشنایی

تأمین روشنایی ساختمان از جمله موضوعاتی است که همواره در ساختمان سازی مطرح می شود. امروزه سیستم های روشنایی برای تأمین نور لازم با حداقل مصرف انرژی متناسب با فضا مورد استفاده قرار می گیرند. یک ساختمان زمانی از کارایی لازم برخوردار است که نورپردازی آن به شیوه ای مناسب و کاربردی صورت گیرد

دنیای پردازش آنلاین: نورپردازی نه تنها فضا را دگرگون کرده و به آن ماهیت می بخشد بلکه نور کافی برای انجام فعالیت های مختلف را نیز فراهم می نماید. شما می توانید با توجه به فضای مورد نظر نورپردازی را به صورت کلی، منطقه ای، دکوراتیو و کاربردی اجرا کنید. نورپردازی کلی برای تأمین روشنایی کلی در فضا و نورپردازی منطقه ای برای تأمین نور در یک فضای خاص مانند فضای نشیمن اعمال می شود.

نورپردازی دکوراتیو نیز همانطور که از نام آن پیداست برای تزئین فضا و زیباتر جلوه دادن آن مورد استفاده قرار می گیرد و نورپردازی کاربردی نیز برای روشن نمودن مکان هایی که در آن ها کار و فعالیت انجام می شود با استفاده از لامپ های مختلف کاربرد دارد.

ایمنی، سلامتی، آسایش، صرفه اقتصادی و مصرف انرژی پایین از جمله مواردی هستند که در طراحی و اجرای سیستم های روشنایی همواره مورد توجه قرار می گیرند. پیش از اجرای نورپردازی نیاز مکان مورد نظر به روشنایی مشخص و میزان انعکاس نور در سقف و دیوارها بررسی می شود، سپس با توجه به نقاط کور فضا می توان اقدام به انتخاب لامپ و چراغ های روشنایی نمود.

اگر به فروشگاه های لوازم الکتریکی مراجعه کنید با تنوعی از لامپ ها، چراغ ها و تجهیزات روشنایی روبه رو خواهید شد که هر کدام برای استفاده در مکان های مشخص ساخته شده اند و علاوه بر تأمین روشنایی لازم برای ساختمان، آن را دکوراتیو کرده و فضایی روشن و دوست داشتنی ایجاد می کنند.

لامپ LED

لامپ «ال ای دی» از جمله لامپ هایی است که بالا بودن طول عمر آن با هیچ لامپی قابل مقایسه نیست. این لامپ از قدرت نوردهی بالایی برخوردار و مصرف برق آن پایین است. لامپ LED نوع جدیدی از لامپ های روشنایی است که مجموعه ای از چند دیود نوری را در بر می گیرد.
قرار گرفتن دیودها در کنار هم منجر به ایجاد نوری ملایم در فضا می شود که هم برای تأمین روشنایی و هم تزئین فضا مناسب هستند.
این لامپ ها به دلیل ویژگی های منحصر بفرد خود به گزینه ای مناسب برای جایگزینی سایر منابع روشنایی تبدیل شده اند زیرا آن ها با بازدهی بالا و مصرف برق پایین جایگاه ویژه ای در بازار کسب کرده اند.
لامپ های LED در انواع مدل های شمعی، اشکی، استوانه ای، سنسوردار، فیلامنتی، حبابی و فلاور در بازار به فروش می رسند.

لامپ رشته ای

این لامپ ها جزو قدیمی ترین و پرمصرف ترین لامپ ها محسوب می شوند که امروزه به دلیل مصرف بالای انرژی، کمتر کسی از آن ها استفاده می کند.
لامپ های رشته ای ۹۷ درصد انرژی برق را به گرما تبدیل می کنند و اتلاف انرژی آن ها بسیار بالاست. این لامپ های پر مصرف عمر پایینی دارند و استفاده از آن ها از نظر اقتصادی مقرون بصرفه نیست. به دلیل وجود لامپ های کم مصرف در بازار، لامپ های رشته ای از محبوبیت برخوردار نیستند زیرا با وجود مصرف بالا، راندمان آن ها پایین است.

لامپ فلورسنت

این لامپ ها از جمله اولین لامپ های کم مصرف در کشور محسوب می شوند که در مقایسه با لامپ های رشته ای انرژی کمتری مصرف می کنند. لامپ فلورسنت یک نوع لامپ تخلیه الکتریکی گازی است که از جریان الکتریسیته برای تحریک بخار جیوه در گاز نئون استفاده می شود. در حال حاضر لامپ فلورسنت با توان های متفاوت و رنگ های متنوع نظیر آبی، قرمز، سبز، آفتابی و مهتابی در فروشگاه های لوازم برقی به فروش می رسد.

این نوع لامپ بدون هیچ صدایی سریعاً روشن می شود و سو سو نمی کند. میانگین طول عمر لامپ فلورسنت در حدود ۱۰۰۰۰ هزار ساعت است. نور این لامپ نسبت به ابعاد آن بسیار مناسب بوده و مصرف انرژی آن نسبت به لامپ های رشته ای ۷۰ درصد کمتر است.
اکثر افراد لامپ فلورسنت را با نام لامپ کم مصرف شناخته و در خانه های خود نصب نموده اند. هر چند مزایای این نوع لامپ نسبت به سایر لامپ ها بالاتر است اما دارای معایبی نظیر ایجاد لکه های پوستی، خستگی و ایجاد اشعه فرابنفش نیز هست.

هنگام تعویض لامپ کم مصرف باید از تماس دست با شیشه لامپ خودداری شود و در صورت شکستن شیشه و ایجاد جراحت روی دست باید به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. ماده فسفرسانسی که در این لامپ ها به کار رفته ممکن است منجر به انسداد خون و جیوه آن منجر به مسمومیت شما شود.

لامپ هالوژنی

لامپ «هالوژن» نوعی لامپ رشته ای تغییر شکل یافته است که محفظه آن با گازهای فشرده خنثی و هالوژن پر شده است. این لامپ ها به دلیل تأمین نور مناسب برای محیط به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته اند.
لامپ هالوژن در مقایسه با لامپ های رشته ای حدود ۳۰ درصد در مصرف انرژی صرفه جویی می کند و کیفیت نور آن نیز بهتر است.

علاوه بر آن طول عمر این لامپ به نسبت لامپ رشته ای بیشتر است.
عملکرد تولید نور لامپ هالوژن بدین نحو است که فیلامان تنگستن در حد نقطه ذوب گرم می شود و بخاراتی که از تبخیر تنگستن با هیدوژن تولید می شوند منجر به ایجاد تنگستن هالید می گردند.

مشکل سیاه شدن حباب به واسطه ته نشین شدن بخارات تنگستن با ایجاد تنگستن هالید حل می شود زیرا این ماده پس از برخورد به دیواره لامپ و به دلیل کاهش دما دو مرتبه به هیدروژن و تنگستن تبدیل و مجدداً تنگستن به فیلامان باز می گردد. این فرآیند همچنان ادامه دارد و جداره لامپ سیاه نخواهد شد.

ریسه شلنگی و نوار LED

این سیستم روشنایی از یک نوار مدوری تشکیل شده که تراشه های LED روی آن قرار گرفته اند. پشت این نوارها یک چسب مخصوص تعبیه شده که نصب آن ها را آسان می کند. ریسه شلنگی و نوار LED نور متفاوتی دارند و از آن ها می توان در محیط هایی مانند حمام و آشپزخانه نیز استفاده کرد.
البته برای مکان های مرطوب باید از نوع روکش دار این نوارها استفاده شود زیرا ماندگاری آن ها بالاتر است.

لامپ متال هالید

نوری که توسط لامپ متال هالید تولید می شود برخلاف ظاهر کوچک آن بسیار زیاد است. این لامپ به دلیل ایجاد نور کافی از کارایی لازم برخوردار است و اصولاً در فروشگاه های بزرگ، بازارها و سالن ها نصب می شود.
عملکرد لامپ متال هالید با تغییر درجه دما تحت تأثیر قرار نمی گیرد، به همین دلیل در مکان های رو باز نیز می توان از آن استفاده نمود.
این نوع لامپ طول عمر بالایی داشته و مصرف انرژی آن پایین است.
تنها عیب آن این است که برای روشن شدن به چند دقیقه زمان نیاز دارد.
تغییر رنگ لامپ متال هالید توسط فیلترهای رنگی صورت می گیرد. گاهی اوقات از فیلتر ثابت برای تولید یک رنگ خاص و بعضی اوقات از لامپ هایی که خود نور خاصی تولید می کنند استفاده می شود. این لامپ ها به نسبت نوری که تولید می کنند در مقایسه با لامپ های ال ای دی مقرون بصرفه تر هستند.

فیبر نوری

اصولاٌ فیبر نوری برای نورپردازی مکان هایی که نیاز به تاکید دارند استفاده می شود. این فیبرها نور را از ابتدا تا انتهای خود به یک میزان انتقال می دهند.
مصرف برق فیبرهای نوری بسیار پایین است و زیبایی بی نظیری در دکوراسیون داخلی ایجاد می کنند. از مزایای فیبر نوری می توان به طول عمر بالا، ایمنی، قابلیت بخش نور، طراحی انعطاف پذیر و … اشاره نمود.
این فیبرها جریان الکتریسیته را از خود عبور نمی دهند بلکه تنها نور است که به زیبایی در رشته های پلاستیکی پخش می شود. نورپردازی با فیبر نوری از جمله مدرن ترین نوع نورپردازی است که فضا را نورانی می کند.
فیبر نوری برای نورپردازی مکان های تجاری، مسکونی، تالارها، کافی شاپ، آبنماها، سونا، جکوزی، استخر و .. مناسب است. دکوراتیو نمودن سقف کاذب نیز از دیگر کاربردهای فیبر نوری است.

ریسمان LED

از ریسمان ال ای دی برای دکوراتیو نمودن ساختمان استفاده می شود.
اصولاً آن را در پشت سقف کاذب نصب می کنند زیرا جلوه ای بی نظیر به فضا می بخشد. ریسمان LED به دلیل قرار گرفتن در محافظ پلاستیکی دوام بسیار بالایی دارد و به آسانی دچار آسیب نمی شود.

پنل LED

پنل ال ای دی متشکل از تراشه های LED است که در یک پنل قرار گرفته اند.
این پنل ها از تنوع رنگ بالایی برخوردار هستند و می توان نور آن ها را تنظیم نمود. تعداد تراشه های ال ای دی که در این پنل ها نصب می شوند زیاد است، به همین منظور میزان نور تولیدی آن ها نیز بالا است. پنل ها بر اساس سایز و کیفیت قیمت گذاری می شوند و می توان آن ها را در محیط های مختلف مورد استفاده قرار داد.

لامپ LED هوشمند

لامپ های LED هوشمند به منظور صرفه جویی در مصرف برق تولید می شوند.
میزان نور این لامپ ها را می توان کنترل نمود و در شرایط مختلف با توجه به نور محیط می توان نور آن ها را تنظیم کرد. عمر لامپ های هوشمند بالا است اما قیمت گرانی دارند.
تغییر رنگ از ویژگی های بارز لامپ های هوشمند است، برخی از لامپ های موجود در بازار قابلیت ایجاد ده ها رنگ را دارند. بر روی جعبه لامپ های هوشمند میزان عمر آن ها به صورت تقریبی درج شده و با آگاهی از آن می توان با آسودگی نسبت به خرید اقدام نمود.

منبع: ماهنامه دنیای پردازش