کم نبودند دانشمندانی که در طول تاریخ با اکتشافات و دستاوردهایشان نام خود را جاودانه کردند. اما برخی از مشهورترین آن ها در کنار همسر خود به پیشرفت های چشمگیر دست یافتند. زندگی و دستاوردهای 7 زوج دانشمند مشهور را به اتفاق مرور می کنیم
ولتر و امیلی دوشاتله Voltaire and Emilie du Chatelet
«امیلی دوشاتله» فیزیکدان و ریاضیدان در دورانی که هنوز مجرد بود به همراه والتر در تلاش بودند 21 هزار جلد کتاب را در در یک کتابخانه گردآوری کنند.
این زوج دانشمنـد در آن دوران درباره مباحثی از جمله فلسفه و کارهای نیوتن بحث می کردند. کتاب «عناصر فلسفه نیوتن» به اسم ولتر منتشر اما در مقدمه کتاب به گرمی از حضور مؤثر امیلی یاد کرد. این کتاب نظریه ها و تفکرات نیوتن را تشریح می کرد. یکی از کارهای مشهور دوشاتله ترجمه مقاله پرینسیبیا نیوتن به زبان فرانسوی بود که در آشنایی مردم فرانسه با نیوتن نقش مهمی داشت.
در زمان مرگ امیلی، ولتر در نامه ای به یکی از دوستان خود نوشت:
«او تنها معشوقه من نبود، من نیمی از روحم را از دست دادم».
ماری ان و آنتوان لاووازیه Marie Anne & Antoine Lavouzieh
از جمله مشهورترین زوج دانشمنـد می توان به ماری ان و آنتوان لاووازیه اشاره کرد که در قرن 18 میلادی چندین کشف در حوزه شیمی را به سرانجام رساندند. در زمان ازدواج، ماری تنها 13 سال داشت و این دو تمامی جهیزیه ماری را صرف ساخت آزمایشگاه شیمی کردند که قرار بود در آن کار کنند.
زوج دانشمند موفق شدند نقش اکسیژن در تنفس گیاهان و حیوانات و نیز در احتراق را کشف کنند. علاوه بر این دریافتند که آب از اکسیژن و هیدروژن تشکیل شده و در حین آزمایشات، قانون پایستیگی جرم را ثابت کردند. بر اساس این قانون در هر واکنش شیمیایی در هر سیستم بسته، همچنان میزان جرم کلی مواد تشکیل دهنده ثابت باقی می ماند. به عبارتی جرم کلی همیشه یکسان خواهد بود.
لاووازیه در نهایت در جریان انقلاب بزرگ فرانسه به دردسر افتاد و به جرم خیانت متهم شد. با اینکه همسر او تلاش های فراوانی کرد تا با جلب توجه دیگران به فعالیت های علمی و مهم او از اعدامش جلوگیری کند اما موفق نشد و آنتوان در سال 1793 اعدام شد. تنها یک سال پس از آن بود که دولت جهموری خواه جدید دریافت که اشتباهی در این زمینه رخ داده و در نامه ای این موضوع را به اطلاع انی رساند اما دیگر دیر شده بود.
ماری و پیِر کوری Marie and Pierre Curie
ماری کوری که یکی از مشهورترین دانشمندان تمام دوران محسوب می شود، در 1894 پیر کوری را زمانی که در آزمایشگاهی در پاریس مشغول بود ملاقات کرد. زمانی که پیر از ماری تقاضای ازدواج کرد با جواب رد ماری روبه رو شد.
ماری گفته بود که از آنجایی که درخواست جایگاهی آکادمیک در دانشگاه کراکوف را داده است، باید به شهر خود ورشو باز گردد و نمی تواند ازدواج کند.
با این حال دانشگاه در نهایت به دلیل تعصبات آن زمان، درخواست ماری را رد کرد. پس از آن پیر تلاش کرد ماری را متقاعد کند که به پاریس بازگردد.
به این منظور از جزئیات تحقیقات گسترده ای گفت که در مورد مغناطیس انجام داده بود. کوری به پاریس بازگشت و کار روی تز دکترای خود در زمینه اورانیوم را آغاز کرد. در نهایت این تحقیقات به کشف فعالیت های رادیواکتیویته در سال 1895 منجر شد.
در همان سال این دو ازدواج کردند و همکاری های خود را تا زمان فوت پیر در سال 1906 ادامه دادند.
فردریک جولیوت و ایرن ژولیو کوری Frederic Joliot and Irene Julio Curie
ایرن کوری دختر ماری و پیر کوری بود که در زمینه فعالیت خود دانشمند بی نظیری محسوب می شد. در جریان جنگ جهانی اول اسکن اشعه ایکس را روی سربازان زخمی انجام داد و این کار را بعد از جنگ هم ادامه داد. ایرن با فردریک ژولیو دستیار مادرش ازدواج کرد.
البته ازدواج آن ها کم دردسر هم نبود. در ابتدا ماری کوری با این ازدواج مخالف بود و تا سال ها پس از ازدواج هم او را با نام «مرد ازدواج کرده با ایرن!» خطاب می کرد. کوری نگران بود که ژولیو بخواهد از نام کوری سوء استفاده کرده و به عبارتی با ازدواج، روی آن سرمایه گذاری کند. با این حال در نهایت با ازدواج آن ها موافقت کرد و به دستیار خود امر کرد که مشابه با آنچه که پیِر برای ماری کوری بوده، برای دخترش یک فرد شایسته باشد.
ژولیو این نصیحت را با آغوش باز پذیرفت و به همراه ایرن در سال 1935 موفق شدند جایزه نوبل شیمی را برای تلاش ها در زمینه تولید عناصر رادیو اکتیو مصنوعی برنده شوند.
گرتی و کارل کوری Gerty Theresa Radnitz and Carl Ferdinand Cori
گرتی و کارل زمانی که در دانشگاه پراگ دانشجوی مقطع کارشناسی بودند با هم ملاقات و اندکی بعد، در سال 1920، زمانی که از دانشگاه فارغ التحصیل شدند با هم ازدواج کردند. بعدها به ایالات متحده مهاجرت و کار در مؤسسه تحقیقات سرطان روزوِل پارک در نیویورک را آغاز کردند. این زوج دانشمند در آزمایشگاه به تحقیق درباره متابولیسم کربوهیدرات مشغول بودند.
در ابتدا مشتاق بودند که بدانند فرایند گلوکز در بدن چگونه است و در نهایت آنچه را کشف کردند که امروزه به نام چرخه کوری می شناسیم. این چرخه فرایند تبدیل اسید لاکتیک در هنگام استفاده از عضلات و تبدیل آن به گلوکز و بازگشت به عضله و در نهایت تبدیل به گلیکوژن را تشریح می کند. کشف چرخه کوری، در سال 1947 جایزه نوبل را برای این زوج به همراه داشت.
جروم و ایزابلا کارل Jerome and Isabella karle
جروم کارل و ایزابلا لوگوسکی در سال 1940 در دانشگاه میشیگان با هم ملاقات داشتند. در آن زمان در کلاس شیمی فیزیک با هم همکار بودند و در سال 1942 با هم ازدواج و مدرک دکترای شیمی فیزیک را دریافت کردند.
پس از آن به واشینگتن دی سی رفتند تا در آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی مشغول شوند. زوج دانشمند علاقه مندی های متفاوتی در زمینه بلورشناسی پرتو ایکس داشتند. قرار شد جروم روی معادلاتی مرتبط با شکل گرفتن اتم ها در مولکول ها کار کند و ایزابلا به آزمایش این مولکول ها مشغول شود تا درستی معادلات جروم را بسنجد.
این دو در کنار هم موفق شدند تعیین ساختار مولکولی را توسعه دهند؛ موضوعی که به دانشمندان برای تولید ترکیبات جدید در صنایع و داروسازی کمک می کند.
این کار در سال 1985 جایزه نوبل را برای جروم به همراه داشت اما نادیده گرفتن تلاش های ایزابلا، جروم را به شدت ناراحت کرد.
می بریت و ادوارد موزر May Britt and Edvard Moser
ادوارد موزر و می بریت زمانی که در رشته فلسفه در دانشگاه اسلو نروژ تحصیل می کردند با هم آشنا شدند. آن ها به همراه جان اوکیف در سال 2001 تحقیقاتی در زمینه سیستم موقعیت یابی داخلی بدن انجام دادند و موفق شدند سلول هایی را کشف کنند که در نزدیکی هیپوکمپوس در مغز قرار گرفته اند و برای جهت یابی ما ضروری هستند.
زوج موزر دومین بخش کلیدی این سیستم را هم کشف کردند؛ سلول هایی که با ایجاد یک سیستم هماهنگ مکانی در مغز به ما این امکان را می دهند که به دقت خود را در یک فضای 3 بعدی قرار دهیم. زوج موزر و اوکیف در سال 2014 به دلیل این کشف خود که تحت عنوان «GPS داخلی مغز» تشریح شده بود موفق به دریافت جایزه نوبل شدند.
