رویدادهای بسیار کمی در تقویم فناوری وجود دارد که بتواند به اندازه معرفی و عرضه آخرین مدل آیفون، جنجال و هیجان ایجاد کند. در 12 سپتامبر، تیم کوک، مدیر عامل اپل، دستگاههای جدید واقعاً باورنکردنی را معرفی کرد. با این حال محصولی از یک شرکت رقیب کمی زودتر و با جنجال کمتری رونمایی شد که دنیای فناوری را مبهوت کرد
پدرام موسوی
دنیای پردازش آنلاین: به گزارش economist هواوی در پایان ماه آگوست بدون اعلام قبلی از مدل میت 60 پرو خود رونمایی کرد. این گوشی به عنوان اولین گوشی هوشمند کاملاً ساخت چین و امکان سازگاری و استفاده از شبکههای 5G را دارد، ناگهانی و فوری مورد استقبال قرار گرفت. پردازنده های داخل این گوشی توسط یک چیپ ساز رقیب چینی یعنی SMIC ساخته شده است. این دقیقا همان فناوری است که آمریکا سعی دارد آن را از دسترس هواوی و دیگر شرکت های چینی حذف کند.
اگر عقب ماندن از یک رقیب چینی در صحنه برای آزار اپل کافی نبود، چند روز بعد خبری منتشر شد مبنی بر اینکه ممکن است چندین شرکت و موسسه دولتی چینی استفاده از آیفون را برای کارمندان خود ممنوع کنند. همین خبر کافی بود تا ارزش سهام این غول فناوری آمریکایی 6 درصد کاهش یابد و ارزش بازار آن حدود 200 میلیارد دلار کاهش یابد.
چنین ممنوعیتی تأثیر مستقیمی بر درآمد و بازار اپل خواهد داشت. بانک سرمایهگذاری «جفریز» (Jefferies) تاکید می کند که اقلیت کوچکی از تقریباً هفت میلیون کارمند دولت چین می توانند آیفون بخرند. با این حال، هنوز شایعات و نشانههایی وجود دارد که نشان می دهد نه تنها اپل، بلکه روابط خوب طولانی مدت آن با چین ممکن است در برابر تأثیر روابط ژئوپلیتیک آسیب پذیر باشد.
علاوه بر این، هدف قرار دادن با ارزش ترین شرکت امریکایی توسط چین، همراه با مهارت جدید تولید تراشه این کشور، SMIC، ممکن است تندروها در واشنگتن را وادار کند تا نظارت و اقدامات ضد چینی خود را افزایش دهند. دولت چین احتمالا به چنین اقداماتی واکنش نشان خواهد داد و از نردبان این تنش ها بالا خواهد رفت. با این اوصاف، جای تعجب نیست که سرمایه گذاران نیز تحت تاثیر قرار گرفته و از انجام هر گونه سرمایه گذاری دیگری ترسیده و دلسرد شده اند.
تاکنون، هر یک از اقدامات تلافیجویانهای که در جریان این درگیریها انجام شده است، بیشترین تأثیر را بر سازندگان تراشه و سازندگان قطعات نیمه هادی داشته است. سال گذشته، ایالات متحده صادرات تراشه های پیشرفته و ابزارهای مورد استفاده برای ساخت آنها را به چین ممنوع کرد.
انویدیا که در تولید پردازنده های هوش مصنوعی تخصص دارد و ارزش بازار آن در سال جاری از مرز 1 تریلیون دلار عبور کرده است، اعلام کرد که کنترل ها و محدودیت های تجاری باعث کاهش 6 درصدی درآمد سه ماهه این شرکت میشود. کنترل های سختگیرانه تر می تواند بر فروش تراشه های هوش مصنوعی این شرکت برای مراکز داده تأثیر زیادی بگذارد، به طوری که در نهایت بین 20 تا 25 درصد از این فروش به چین منتقل می شود. در ماه آگوست، انویدیا اعلام کرد که دولت امریکا صادرات پیشرفته ترین تراشه های هوش مصنوعی به خاورمیانه را کنترل و نظارت می کند و احتمالاً مانع از به دست آوردن سهم شرکت های چینی در این بازارها خواهد شد.
این سازندگان تراشه نیز از رابطه خود با چین ناراحت هستند. در ماه مه، چین استفاده از تراشه های حافظه ساخت میکرون را در پروژه های زیرساختی خاص ممنوع کرد. Micron مستقر در آیداهو گفت که این اقدام می تواند درآمد سالانه آن را بیش از 10 درصد کاهش دهد.
شایعات و شایعات ممنوعیت استفاده از آیفون در موسسات دولتی چین باعث شد تا قیمت سهام تامین کنندگان تراشه های آیفون در امریکا از جمله Cirrus، Qualcomm و Skyworks به شدت کاهش یابد. در عین حال، به گفته «استیسی راسگون» از کارگزاری برنشتاین، رگولاتورهای چینی نیز روند پذیرش خریدهای بزرگ امریکایی را به تعویق انداخته اند. در نتیجه، در اوایل مرداد ماه سال جاری، شرکت تراشههای اینتل تلاش خود را برای خرید تاور نیمهرسانا، یک شرکت تولید تراشه متعلق به فلسطین اشغالی، به قیمت 4.5 میلیارد دلار متوقف کرد.
جالب اینجاست که موقعیت سازندگان امریکایی ابزارهای تراشهسازی، پیچیدهتر هم هست. دو شرکت lam Research و Applied Materials که در همین زمینه فعالیت میکنند، هشدار دادهاند که فروش ۲میلیارد دلاری آنها در سال گذشته میلادی، در سال ۲۰۲۳ تحت تاثیر این مناسبات ژئوپلیتیک قرار میگیرد.
این میزان در حدود ۱۰ درصد از درآمد آنها را به خود اختصاص میدهد. با این حال بخشی از این میزان ممکن است با افزایش فروش تجهیزات مورد استفاده در ساخت پردازندههای نیمهرسانای کمتر پیشرفته جبران شود. شرکتهای امریکایی میتوانند این میزان فروش به چین را همچنان حفظ کنند که از این راهکار بهره بگیرند. بررسیهای انجام شده توسط شرکت تحلیلی New Street Research نشان میدهد که در فاصله سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ تعداد خریداران چینی چنین ابزارها و تجهیزاتی تقریبا تا چهار برابر افزایش پیدا کرده است.
تشدید نظارتها و محدودیتها ممکن است نه تنها اپل، بلکه مشکلات تمام غولهای تکنولوژی آمریکایی را بیشتر کند. طبق گزارش والاستریت ژورنال، «جو بایدن»، رییسجمهور ایالات متحده امریکا در حال بررسی فرآیندی برای مهار و کنترل دسترسی چین به خدمات رایانش ابری شرکتهای امریکایی است. اگر چنین اتفاقی رخ بدهد، شرکتهایی مانند آلفابت، آمازون و مایکروسافت در خط مقدم این جبهه خواهند بود و طبیعتا بیشترین آسیب را از چنین تصمیمی خواهند خورد.
از نظر امریکاییها تا حالا بزرگترین بازندگان هوآوی، SMIC و دیگر غولهای تکنولوژی چینی بودهاند. این شرکتها قطعا از تنشهای ژئوپلیتیک چین و امریکا آسیب دیدهاند، اما امروز آنها از ملیگرایی تکنولوژیکی سود میبرند که پیامد و محصول جانبی این کشمکشهاست.
به گواه بررسیهای انجام شده توسط شرکت تحقیقات بازار IDC، سهم هوآوی از فروش داخلی موبایلهای هوشمند از ۷ درصد در فصل دوم سال گذشته میلادی به ۱۳ درصد در فصل دوم سال جاری میلادی رسیده است. گوشی جدید شرکت هوآوی که مبتنی بر ۵G است، تنها در دو روز بهطور کامل فروخته شد. تحلیلگران و کارشناسان پیشبینی میکنند که ممنوعیت آیفون در چین میتواند فروش این گوشی را بهشدت افزایش بدهد.
هوآوی همچنین از تلاشها و اقدامات شرکت SMIC برای نوآوری و خلاقیت بیشتر در سایه محدودیتهای امریکا، بهره میبرد. در همین حال و در یک هفته اول بعد از معرفی گوشی Mate ۶۰ Pro هوآوی، قیمت سهام این سازنده تراشه چینی تا ۱۰ درصد افزایش پیدا کرد.
بیشک روال فعلی برخلاف پیشبینیها و انتظارات تندروهای امریکایی است و شواهد نشان میدهند که ادامه آن تنها باعث آسیب بیشتر به غولهای تکنولوژی امریکایی و در راس آنها اپل میشود که در حال حاضر ارزشمندترین شرکت ایالات متحده است.